Δευτέρα 16 Οκτωβρίου 2023

Παγκόσμια ημέρα άρτου - ψωμιού

 💧 Η σημασία της παραγωγής του ψωμιού ήταν εξαιρετικά σημαντική στο παρελθόν. Ακόμη και σήμερα το ψωμί αποτελεί βασικό στοιχειό στην διατροφή μας. Ως η βάση της διατροφής οι νοικοκυραίοι έπρεπε να προνοήσουν, ώστε να μην τους λείψει το βασικό αυτό αγαθό. Η σπορά γίνονταν κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου. Ο θερισμός του σιταριού γινόταν με χειρωνακτικό τρόπο τον Ιούνιο μήνα, που τον έλεγαν «θερτή». Το σιτάρι συλλέγονταν και αποθηκεύονταν, ώστε οι νοικοκυρές να μπορούν να ζυμώνουν το ψωμί της εβδομάδας. Το σιτάρι αλεθόταν στο χειρόμυλο ή σε μύλους που εξυπηρετούσαν γειτονικά χωριά.

💧 Γεωργοί καλλιεργούσαν καλαμπόκι στο χωριό Σιναράδες μέχρι και την δεκαετία του 1970. Ένα κασούνι γέννημα εξασφάλιζε σε πολλές περιπτώσεις το ψωμί του χειμώνα συνδυαστικά με το αλεύρι που αγόραζαν. Η Μπαρμπαρέλα ήταν ψωμί από μείγμα σιταρένιου αλευριού και καλαμποκάλευρου.

💧Το ψωμί ζυμωνόταν σε ξύλινες σκάφες και οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν το προζύμι που πάντα φύλαγαν σε πήλινο σκεύος τον κάνταρο. Ψηνόταν στον χειροποίητο ξυλόφουρνο φτιαγμένος από πηλό και άχυρο που βρισκόταν εξωτερικά του σπιτιού. Τον έκαιγαν καλά και τον γέμιζαν με  τόσες λεφτές ψωμί ώστε να περάσουν μια εβδομάδα.

💧 Στην Κέρκυρα πίστευαν ότι τα ψίχουλα του τραπεζιού δεν πρέπει να πεταχτούν έξω από το σπίτι σε νυχτερινή ώρα γιατί βγαίνει έξω η ευπορία του σπιτιού. Το ψωμί θεωρούνταν ιερό και του απέδιδαν σεβασμό. Αν δεχόταν η νοικοκυρά επίσκεψη την ώρα που ζύμωνε, η επισκέπτρια δεν έπρεπε να φύγει αν δεν φουρνίζανε τα ψωμιά, αλλιώς το ψωμί θα έμενε αχνό, δηλαδή άψητο και τέλος την πρώτη χούφτα από σιτάρι κατά την σπορά καλούσαν να τη ρίξει μία έγκυος για να προκληθεί ασφαλής και άφθονη σοδειά.

  1.  Κασούνι= ξύλινο ορθογώνιο αποθηκευτικό μέσο
  2.  Γέννημα= Το καλαμπόκι
  3.  Λεφτή =  ψωμί σε στρογγυλό σχήμα
  4.  Θερτής= Ο θεριστής
Σκάφη

Χειρόμυλος 
    
Κείμενο - φωτογραφίες : Στεφανία Μαυρωνά.


Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2023

Δωρεά στολής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Σήμερα 13 Οκτωβρίου 2023 τοποθετήθηκε στον όροφο του κτιρίου του Ιονίου Πανεπιστημίου (πρώην Ιόνιος Ακαδημία) η δωρεά του κυρίου Γιώργου Σουρτζίνου.
Μια αυθεντική νυφιάτικη φορεσιά της νότιας Κέρκυρας από το χωριό Χλωμός του 1902.

Στην φωτογραφία από αριστερά προς τα δεξιά. Φώντας Αλαμάνος πρόεδρος Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Κέρκυρας " Νίκος Πακτίτης", ο συλλέκτης - δωρητής Γιώργος Σουρτζίνος, Σταύρος Βλίζος αναπληρωτής καθηγητής Ιονίου Πανεπιστημίου, διευθυντής πανεπιστημιακού μουσείου. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον πατέρα Σπυρίδωνα Κούραση εφημέριο Σιναράδων για την βοήθεια και αμέριστη συμπαράσταση.




Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023

Κερκυραϊκή φορεσιά


Οι ενδυμασίες χωρίζονταν σε καθημερινές, κυριακάτικες και νυφιάτικες και ανάλογα με την ηλικία σε φορεσιές νέας κοπέλας, παντρεμένης και χήρας.
Οι γυναικείες κερκυραϊκές φορεσιές διακρίνονται στις:
  • Μέσης Κέρκυρας,
  • Βόρειας Κέρκυρας-Όρους
  • Νότιας Κέρκυρας – Λευκίμμης
Η νυφιάτικη φορεσιά της Μέσης Κέρκυρας με τον χαρακτηριστικό Ντορκό στο κεφάλι είναι η αντιπροσωπευτική του νησιού.
Πρότυπο γυναίκας θεωρούνταν οι παχουλές καθώς αυτό το χαρακτηριστικό έδειχνε ότι η γυναίκα προέρχεται από οικογένεια ´που είχε να φάει΄, δηλαδή είχε σχετική οικονομική άνεση ενώ οι αδύνατες προέρχονταν από φτωχό οικογενειακό περιβάλλον. Οι γυναίκες που ήταν αδύνατες όταν πήγαιναν για προξενιό φορούσαν 5-6 ροκέτα για να μη φαίνονται τόσο αδύνατες.
«Τα πάχη μου τα κάλλη μου δείχνουν την ομορφιά μου» συνήθιζαν να λένε.

Τεκμηρίωση : Στεφανία Μαυρωνά.



#AντικείμενοΤηςΕβδομάδας

_______________

Παρασκευή 25 Αυγούστου 2023

ΓΡΑΜΜΟΦΩΝΟ

Ανάμεσα στα αντικείμενα της προσωπικής του συλλογής που χάρισε στο μουσείο μας ο κύριος Γιώργος Σουρτζίνος είναι και το γραμμόφωνό του "ηλικίας" 100 ετών απολύτως λειτουργικό.
Το πώς λειτουργεί μας έκανε μάθημα.Το κουρδίζουμε πλήρως με πολλή προσοχή ώστε με ένα κούρδισμα να παίξει το τραγούδι της μιας πλευράς του δίσκου χωρίς να χάνει στο τέλος στροφές.
Οι δίσκοι και αυτοί 100 χρόνων. Πριν τοποθετήσουμε το δίσκο τον καθαρίζουμε με το ειδικό σφουγγάρι.
Βάζουμε μια καινούρια βελόνα (σαν μικρή πρόκα) στην υποδοχή της κεφαλής.
Τοποθετούμε το δίσκο στο πλατό και ανοίγουμε το γραμμόφωνο ώστε ο δίσκος να περιστρέφεται. Με πολύ απαλό τρόπο τοποθετούμε την κεφαλή με την βελόνα πάνω στο δίσκο και αμέσως ακούγεται το τραγούδι.
Για κάθε τραγούδι που θέλουμε να ακούσουμε επαναλαμβάνεται η ίδια διαδικασία. Το σωστό είναι για κάθε τραγούδι να αλλάζουμε βελόνα.
Το τελευταίο μαγαζί που πουλούσε βελόνες και επισκεύαζε γραμμόφωνα υπήρχε στην Εβραϊκή μέχρι το 1985 σύμφωνα με την μαρτυρία του κύριου Γιώργου.