Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2025

Ακταίον



Το τοπωνύμιο αυτό χαρακτηρίζει την ωραιότερη θέση της ανατολικής Πάνω Πλατείας, στην αρχή της οδού Αγωνιστών Πολυτεχνείου και πάνω από το Ν.Α.Ο.Κ (Ναυτικό Αθλητικό Όμιλο Κέρκυρας).

Στο χώρο αυτό επί Ενετών υπήρχε το ένα από τα δύο στρατιωτικά νοσοκομεία, το οποίο ήταν τριώροφο και κάθε όροφος διέθετε 56 κλίνες. Το νοσοκομείο αυτό μαζί με το άλλο που βρισκόταν στη θέση των Παλαιών Ανακτόρων, κατεδαφίστηκε από τους Αυτοκρατορικούς Γάλλους, όταν αναδιαμορφώθηκε και εξωραΐστηκε η περιοχή της Άνω και Κάτω Πλατείας. Επίσης στη θέση αυτή βρισκόταν το οχυρό Βαλιέρ, ένα από τα πολλά οχυρά της βενετσιάνικης πόλης.
Σε χαρακτικά των μέσων περίπου του 19ου αι. και σε φωτογραφίες νεότερες, που εικονίζουν το μέρος αυτό της Πάνω Πλατείας, βλέπουμε εκεί την Κολόνα του Ντούγκλας, πριν μεταφερθεί το 1907 στη θέση που βρίσκεται σήμερα, αλλά και το φανό, που τοποθέτησαν οι Άγγλοι το 1856.
Το τοπωνύμιο καθιερώθηκε από το επίθετο της αρχαίας γλώσσας ακταίος,-α,-ον, που σημαίνει παραθαλάσσιος, παράλιος και προσδιορίζει τη θέση του μέρους αυτού, που βρίσκεται στην άκρη της ξηράς επί της ακτής. Παρατηρούμε, λοιπόν, ότι η θέση αυτής της περιοχής προς τη θάλασσα καθιέρωσε το τοπωνύμιο Ακταίον.
Ο χώρος αυτός χρησιμοποιήθηκε πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για την εγκατάσταση μικρού θερινού υπαίθριου κινηματογράφου με την ενδεικτική ονομασία Ακταίον, ο οποίος σταμάτησε τις προβολές κατά τη διάρκεια του πολέμου και συνέχισε μετά ως το 1946.
Στη θέση αυτή, το 1948 ο Κωνσταντίνος Τριαντάφυλλος (Πέρδικας) λειτούργησε θερινό εστιατόριο με την ονομασία Αυρα, αλλά κι αργότερα διάφορα άλλα εστιατόρια και καφενεία προσέφεραν τις υπηρεσίες τους, στους Κερκυραίους και τους ξένους, συνεχίζοντας την παράδοση της ονομασίας των καταστημάτων από το τοπωνύμιο Ακταίον.
Τοπωνύμια. Γλωσσικές Μαρτυρίες στην Ιστορική Διαδρομή της Κέρκυρας.
Γιώργος Χ. Σουρτζίνος
Φωτογραφία: Carte postale της θέσης Ακταίον με το θερινό κινηματογράφο κατά τη διάρκεια του '30, όπου διακρίνονται διαφημίσεις καταστημάτων και αντιπροσωπειών. (Συλλογή Γιάννη Πετσάλη)

Επιμέλεια: Στεφανία Μαυρωνά

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2025

Αεροδρόμιο

 



Η ονομασία Αεροδρόμιο, άρχισε σιγά-σιγά να καθιερώνεται ως τοπωνύμιο από το 1937, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες του συγκροτημένου αεροδρομίου, αφού προηγουμένως μελετήθηκαν τα φυσικά εμπόδια, η φόρα και η ταχύτητα των ανέμων που πνέουν στην περιοχή αυτή, τα καθοδικά κι ανοδικά ρεύματα κι άλλα απαραίτητα στοιχεία. Στο χώρο που λειτουργούσαν μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα οι Αλυκές Γαρίτσας και υπήρχε ένας μικρός επίπεδος χώρος από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο με υπόστεγα, όπου στεγάζονταν τα ζέπελιν, κατασκευάστηκε ο πρώτος διάδρομος προσγείωσης με φορά από Βορρά προς Νότο (όχι όπως είναι σήμερα από Ανατολή προς Δύση), ο οποίος δεν ξεπερνούσε τα 800 μ..Τότε δύο ελαφρά αεροσκάφη της εποχής προσγειώθηκαν με επιτυχία. Το πρώτο ήταν της Αεροπορικής Εταιρείας Ευστράτιου Ξύδη, με το χαρακτηριστικό G.ADAD, που προσγειώθηκε στην Κέρκυρα στις 23.9.1937 προκειμένου να χαρτογραφήσει την περιοχή του αεροδρομίου και το δεύτερο αεροσκάφος της πολιτικής αεροπορίας (ιδιωτικό) με το χαρακτηριστικό SX-AAA, που προσγειώθηκε στις 26.9.1937 για έλεγχο καταλληλότητας του διαδρόμου, με κυβερνήτη τον Κ. Αδοσίδη. Ο σημερινός διάδρομος του αεροδρομίου άρχισε να κατασκευάζεται στις αρχές του 1945 και στρώθηκε στην πρώτη φάση με 100.000 κυβικά μπάζα, από τα ερείπια της βομβαρδισμένης πόλης. Το μήκος του διαδρόμου από 800 μ. αρχικά, επεκτάθηκε στα 1.200 μ., για να φθάσει στα μέσα της δεκαετίας του '50 τα 1.800 μ. Τότε ο πρώτος που σκέφθηκε να δρομολογηθεί αεροπλάνο στη γραμμή Αθήνα-Κέρκυρα, ήταν ο Ζήνος Σούσης, ο οποίος πέτυχε το 1949 τη δρομολόγηση μικρού αεροπλάνου 22 θέσεων, τύπου DC-3, της Α.Μ.Ε (Αεροπορικαί Μεταφοραί Ελλάδος Α.Ε), που έκανε τη διαδρομή σε 1,5 ώρα [..]. Ο διάδρομος επεκτάθηκε όσο επέτρεπαν τα φυσικά εμπόδια κι έφθασε τα 2.400 μ., τα οποία όμως δεν κρίνονται απολύτως επαρκή για τα σημερινά αεροποπλοϊκά δεδομένα.Γι' αυτό είχαν γίνει προμελέτες για τη μεταφορά του αεροδρομίου στον χώρο των Αλυκών Λευκίμμης, η οποία τελικά δεν πραγματοποιήθηκε, λόγω του τεράστιου κόστους κατασκευής.
Τοπωνύμια. Γλωσσικές Μαρτυρίες στην Ιστορική Διαδρομή της Κέρκυρας.
Γιώργος Χ. Σουρτζίνος
Φωτογραφία:Διαφήμιση για την προβολή της πρώτης αεροπορικής εταιρείας στην Κέρκυρα. Τουριστικός οδηγός Πέτρου Μπολοβίνου, 1950

Επιμέλεια: Στεφανία Μαυρωνά